معماری فقط در ساخت و ساز و عمران کاربرد ندارد، در علم شیمی و پلیمر نیز معماری مولکولی منجر به ظهور انواع و اقسام مواد مختلف با خواص شیمیایی و فیزیکی مختلف شده است. گروهی از این مواد شیمیایی، رزین های پلیمری با استعدادی هستند که در صنایع مختلفی همچون رنگسازی، چسب، عایق بندی، کفپوش، ساخت کالاهای مختلف و … به کار می روند. کفپوش های اپوکسی و پلی یورتان رزین های پلیمری معروفی هستند که کاربرد گسترده ای در پوشش سطوح مختلف پیدا کرده اند. هر دوی این پوشش ها در گروه پوشش های با دوام، سخت، ضد آب و … قرار دارند و به الزامات طیف گسترده ای از کاربری ها پاسخگو هستند، اما در این مقاله می خواهیم قدری فنی تر و دقیق تر تفاوت های این دو پوشش پر کاربرد را بررسی کنیم تا در انتخاب میان کف پوش های پلی یورتان و اپوکسی بهتر تصمیم بگیرید.
در حالت کلی می توان گفت کفپوش های پلی یورتان بسیار منعطف و الاستیک عمل می کنند و در مقابل، پوشش های اپوکسی سخت و شکننده هستند. در همین جا می توان گفت پوشش های پلی یورتانی در برابر خراش و شکستن مقاومت خوبی دارند و همین نکته منجر به کاربرد گسترده آن ها در سطوحی شده است که بار اعمالی روی آن ها بالا ( برای نمونه کفپوش های پارکینگی) است. دیگر ویژگی برجسته پلی یورتان، استفاده از آن در پوشش هایی است که در معرض نوسانات دمایی و انبساط و انقباض هستند. در حقیقت در این کاربری پلی یورتان در برابر ایجاد و رشد ترک مقاومت قابل قبولی دارد.
از نقطه نظر مقاومت در برابر مواد شیمیایی نیز هر دو پوشش پلی یورتان و اپوکسی در طبقه پوشش های مقاوم در برابر مواد شیمیایی قرار می گیرند. اما باید گفت این مقاومت در برابر گروه های مواد شیمیایی مختلف تعریف می شود. برای مثال پوشش های پلی یورتان بیشتر در برابر مواد شیمیایی طبیعی همچون لاکتیک اسید مقاوم است و همین نکته منجر به کاربرد آن در صنایع غذایی ( مانند صنایع لبنی) شده است. برای مثال استفاده از پوشش های اپوکسی در صنایع غذایی باعث ایجاد خوردگی و زرد شدگی پوشش می شود. در طرف دیگر پوشش اپوکسی را داریم که در برابر اسیدهای سنتزی خورنده ای همچون سولفوریک اسید مقاومت بینظیری دارد.
در کاربری های تعمیراتی و پر کردن ترک های سطوح، پلی یورتان به دلیل انعطافپذیری بالا گزینه مطلوب تری است. از نگاه اعمال پوشش مهمترین نکته ای که می توان به آن اشاره کرد، حساسیت پلی یورتان به وجود رطوبت است. در حقیقت رطوبت می تواند فرایند خشک شدن پوشش های اپوکسی را نیز تحت تاثیر قرار دهد، اما خشک بودن سطح در مورد پلی یورتان بسیار حیاتی و مهم است و در صورت وجود رطوبت، فرایند خشک شدن پوشش پلی یورتانی کاملا تحت تاثیر قرار می گیرد. هر چند در صورت اعمال صحیح، پلی یورتان ها به زمان کمتری برای خشک شدن نیاز دارند. دو نکته پایانی این بحث مقاومت بهتر پوشش های پلی یورتانی در برابر اشعه فرابنفش (UV) و چسبیدن بهتر اپوکسی ها به طیف وسیعی از سطوح مختلف است.
باید اشاره کرد که مقایسه پوشش های اپوکسی و پلی یورتان برنده مشخصی ندارد و هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. امروزه پوشش های هیبریدی توسعه داده شده اند که سعی می کنند از مزایای هر دو سیستم بهره ببرد. برای مثال در لایه زیرین از اپوکسی به منظور چسبندگی بهتر به سطح پایه استفاده می شود و لایه رویی پلی یورتان با انعطافپذیری بهتر و مقاومت بیشتر به اشعه فرابنفش بر روی آن اعمال می شود.